İlke Kutlay, Galeri Merkür'de açtığı ve 31 Mart'a kadar izlenebilecek olan "Superego" adlı kişisel sergisinde, figürlerini yalnız ve gizemli bir ifade ile sunuyor
15 Mart 2011 Salı, 11:34:30
Bir resmin bir sürü hikâyesi olabileceğini söyleyen Kutlay, çıplaklıkla cinselliğin direkt bağlantılı olmadığını düşünüyor.
HÜLYA KÜPÇÜOĞLU/HABERTÜRK
■ Bir süre önce askerlik yaptınız. Askerlik sürecinizin çalışmalarınıza bir etkisi oldu mu?
Askerlik sürecimde resim yapmadım. Doğal olarak düşünmek için, eski yaptıklarımı sorgulamak için, güzel bir zamandı. Döner dönmez yaptığım ilk resim "Yaşlı Adam ve Akbaba" resmi oldu. Eski yaptıklarımın üzerine fazlasıyla bir şeyler koyma isteği ile başladım ve yaptıkça da sorguladım. Kafamdaki şeyi hem yaparak hem de yaptıkça oturtarak geliştirdim. Buserginin konusunu oluştururken, daha önce yaptığım resimleri de göz önünde bulundurdum.
■ Süperego konseptine nasıl geldiniz peki?
Serginin adını koyarken süperego hakkında aylarca araştırma yapmadım. Bu konuda psikoloji eğitimi almış biri gibi konuşmak yerine "o davada daha başka ne işler üretebilirim"in derdi benim için daha önemli. Sizin bir karar verebilmeniz için hem içgüdülerinizle hem almış olduğunuz ahlak kuralları ve onu dengeleyen mekanizmalarla bir şeye yanıt vermeniz gerekiyor. Hareketinizi ona göre ayarlıyorsunuz. Okuduğum bir yazıda hoşuma giden bir ayrıntı oldu. "Toplumumuzda egosundan arındırılmış, egosu alınmış insanlar oluşturuldukça toplumda sadece ve sadece 'şunu yapma, bunu etme kültürü' ile bir eğitim olacaktır" ki zaten şu anda oluşturulmak istenen toplum budur. Figürlerinçıplak olduğu resimlerde figürlerin çıplak olmasının nedeni de bu. Bu figürler erkek ya da kadınolabilir...
■ Ancak kadın figürlerin ağırlıkta olduğu görülüyor...
Öyle, bu estetik bir kaygı. Kadın vücudu bize öyle gösteriliyor ya da biz öyle algılıyoruz. Kadın bedeni ile anlatmak istediğinizi daha rahat ifade edebiliyorsunuz. Kadın vücudu diyoruz ama resimlerde bize estetik olarak sunulan vücutlardan uzak yaşlı ve şişman kadın figürler de var. Yani bu sergidekiçıplaklık direkt cinsellikle bağlantılı değil.
■ Yalnız kalan bu insanlar kim?
Yalnız kalan kişiler 21. yüzyılın bütün insanları. Yalnız kalan herkes. internetin yaygınlaşması, Facebook'un bu kadar yoğun kullanılması, bunların hepsinin ispatı zaten. Facebook'ta 1000 tane arkadaşınız var ama yanınızda 2 tane yok. Doğal olarak yalnızsınız. İnsan olarak baskılar görüyoruz, her baskıda bir yalnızlaştırma var zaten. Toplum yalnızlaşacak ki hep beraber düşünemeyecek... İstediğinizi rahatça söyleyememek de bir yalnızlıktır. Bu resimlerdeki figürler için, şu kişi ya da bu kişi diyemeyiz.
HÜLYA KÜPÇÜOĞLU/HABERTÜRK
■ Bir süre önce askerlik yaptınız. Askerlik sürecinizin çalışmalarınıza bir etkisi oldu mu?
Askerlik sürecimde resim yapmadım. Doğal olarak düşünmek için, eski yaptıklarımı sorgulamak için, güzel bir zamandı. Döner dönmez yaptığım ilk resim "Yaşlı Adam ve Akbaba" resmi oldu. Eski yaptıklarımın üzerine fazlasıyla bir şeyler koyma isteği ile başladım ve yaptıkça da sorguladım. Kafamdaki şeyi hem yaparak hem de yaptıkça oturtarak geliştirdim. Buserginin konusunu oluştururken, daha önce yaptığım resimleri de göz önünde bulundurdum.
■ Süperego konseptine nasıl geldiniz peki?
Serginin adını koyarken süperego hakkında aylarca araştırma yapmadım. Bu konuda psikoloji eğitimi almış biri gibi konuşmak yerine "o davada daha başka ne işler üretebilirim"in derdi benim için daha önemli. Sizin bir karar verebilmeniz için hem içgüdülerinizle hem almış olduğunuz ahlak kuralları ve onu dengeleyen mekanizmalarla bir şeye yanıt vermeniz gerekiyor. Hareketinizi ona göre ayarlıyorsunuz. Okuduğum bir yazıda hoşuma giden bir ayrıntı oldu. "Toplumumuzda egosundan arındırılmış, egosu alınmış insanlar oluşturuldukça toplumda sadece ve sadece 'şunu yapma, bunu etme kültürü' ile bir eğitim olacaktır" ki zaten şu anda oluşturulmak istenen toplum budur. Figürlerinçıplak olduğu resimlerde figürlerin çıplak olmasının nedeni de bu. Bu figürler erkek ya da kadınolabilir...
■ Ancak kadın figürlerin ağırlıkta olduğu görülüyor...
Öyle, bu estetik bir kaygı. Kadın vücudu bize öyle gösteriliyor ya da biz öyle algılıyoruz. Kadın bedeni ile anlatmak istediğinizi daha rahat ifade edebiliyorsunuz. Kadın vücudu diyoruz ama resimlerde bize estetik olarak sunulan vücutlardan uzak yaşlı ve şişman kadın figürler de var. Yani bu sergidekiçıplaklık direkt cinsellikle bağlantılı değil.
■ Yalnız kalan bu insanlar kim?
Yalnız kalan kişiler 21. yüzyılın bütün insanları. Yalnız kalan herkes. internetin yaygınlaşması, Facebook'un bu kadar yoğun kullanılması, bunların hepsinin ispatı zaten. Facebook'ta 1000 tane arkadaşınız var ama yanınızda 2 tane yok. Doğal olarak yalnızsınız. İnsan olarak baskılar görüyoruz, her baskıda bir yalnızlaştırma var zaten. Toplum yalnızlaşacak ki hep beraber düşünemeyecek... İstediğinizi rahatça söyleyememek de bir yalnızlıktır. Bu resimlerdeki figürler için, şu kişi ya da bu kişi diyemeyiz.
■ Resimlerinizdeki hayvan ve insan figürlerini karakter anlamında eşleştirdiğinizi belirtiyorsunuz...
Kendi resmimde sembolik şeyleri sevmiyorum aslında. Bu hayvanların konulma amacı o ortamın havasını izleyiciye daha fazla yansıtabilmek, figürlere ve hayvanlara baktığınızda birbirini tamamlayan harekette, duruşta, biçimdeler.
■ Yani sembolik bir anlam kazanıyor mu?
Var ama konulma amacı sembolik değil. Baykuş ölümü temsil ediyor veya akbaba şunu temsil ediyor diye değil. Yalnız ve melankolik ortamı yoğunlaştırıyorlar. Aynı zamanda hayvan figürü benim için bir çıkış, tek figürden kurtulup, başka şeylere açmam lazımdı resimlerimi. Resme hikâye yazmayı sevmem ve bir resmin bir sürü hikâyesi olabilir. Ben yalnızca aralığı belirliyorum. Karşıdaki insanın, düşünce ve algı aralığını belirliyorum. Dolayısıyla, hayvan figürleri direkt sembolik değiller.
■ Genel olarak resimlerinizle ilgili fantezi dünyasına göndermeler yaptığınız söyleniyor. Sizce?
Fantezi ile alakası yok. Fanteziyle ilgili bir şeyler yapmaya kalksam başka şeyler yaparım. Bir şeyinçıplak olması onun illa cinsellikle alakası olacağı anlamına gelmiyor.
■ Yani, resimlerinizde erotik göndermeler yok mu?
Erotik bir duruş var ama eski çalışmalarımda daha fazla. Bu yeni işlerimde o kadar ön planda değil. İkinci sergimde yapmaya çalıştığım şey şuydu; zaten internette kendisini sergileyen figürleri yapmıştım. Kendisini sergileyen kızları sergilemiştim. Hatta denilmişti ki "İlke kadınları metalaştırıyor" hayır ben kendisini metalaştıran kadınları resmetmiştim.
■ Etkilendiğiniz başka unsurlar var mı?
Çevremizde etkilenecek o kadar şey var ki... Filmler, müzik, reklamlar ve başka bir sürü görsel şey. O fikirden ya da o estetikten faydalanabiliyorsunuz. Mesela ben resimlerimi yaparken gördüm "Antichrist" diye bir film var. Erotik sahneleri olan bir film aynı zamanda. Sapkın sahneleri var ve İncil'de geçen 3 dilenciden bahsediyor, orada bir sahne vardı, yerde yatan ölümü bekleyen çıplak bir kadın ve yanında üç dilenci. Yani, ceylan, tilki ve karga onun ölümünü bekler halde duruyor. Bu kompozisyon afişlerde de yer alıyor. Filmin o sahnesinden çok etkilenmiştim.
Kendi resmimde sembolik şeyleri sevmiyorum aslında. Bu hayvanların konulma amacı o ortamın havasını izleyiciye daha fazla yansıtabilmek, figürlere ve hayvanlara baktığınızda birbirini tamamlayan harekette, duruşta, biçimdeler.
■ Yani sembolik bir anlam kazanıyor mu?
Var ama konulma amacı sembolik değil. Baykuş ölümü temsil ediyor veya akbaba şunu temsil ediyor diye değil. Yalnız ve melankolik ortamı yoğunlaştırıyorlar. Aynı zamanda hayvan figürü benim için bir çıkış, tek figürden kurtulup, başka şeylere açmam lazımdı resimlerimi. Resme hikâye yazmayı sevmem ve bir resmin bir sürü hikâyesi olabilir. Ben yalnızca aralığı belirliyorum. Karşıdaki insanın, düşünce ve algı aralığını belirliyorum. Dolayısıyla, hayvan figürleri direkt sembolik değiller.
■ Genel olarak resimlerinizle ilgili fantezi dünyasına göndermeler yaptığınız söyleniyor. Sizce?
Fantezi ile alakası yok. Fanteziyle ilgili bir şeyler yapmaya kalksam başka şeyler yaparım. Bir şeyinçıplak olması onun illa cinsellikle alakası olacağı anlamına gelmiyor.
■ Yani, resimlerinizde erotik göndermeler yok mu?
Erotik bir duruş var ama eski çalışmalarımda daha fazla. Bu yeni işlerimde o kadar ön planda değil. İkinci sergimde yapmaya çalıştığım şey şuydu; zaten internette kendisini sergileyen figürleri yapmıştım. Kendisini sergileyen kızları sergilemiştim. Hatta denilmişti ki "İlke kadınları metalaştırıyor" hayır ben kendisini metalaştıran kadınları resmetmiştim.
■ Etkilendiğiniz başka unsurlar var mı?
Çevremizde etkilenecek o kadar şey var ki... Filmler, müzik, reklamlar ve başka bir sürü görsel şey. O fikirden ya da o estetikten faydalanabiliyorsunuz. Mesela ben resimlerimi yaparken gördüm "Antichrist" diye bir film var. Erotik sahneleri olan bir film aynı zamanda. Sapkın sahneleri var ve İncil'de geçen 3 dilenciden bahsediyor, orada bir sahne vardı, yerde yatan ölümü bekleyen çıplak bir kadın ve yanında üç dilenci. Yani, ceylan, tilki ve karga onun ölümünü bekler halde duruyor. Bu kompozisyon afişlerde de yer alıyor. Filmin o sahnesinden çok etkilenmiştim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder